بررسی زمان و مکان در نگاره های شاهنامه بایسنقری، با رویکرد پدیدارشناسانه

Authors

Abstract:

در این پژوهش، مبنای مطالعه نگاره‌های شاهنامه بایسنقری (۸۳۳ه‌ق) بر دو مؤلفه اساسی زمان و مکان است. به‌طوری که با بررسی شیوه بازنمایی و حضور این دو پدیدار هم‌زاد و درهم‌تنیده در این نگاره‌ها، راهی به جهانِ آن‌ها گشوده شود؛ همان جهانی که در آگاهی و ادراک شخص هنرمند، و سپس مخاطب، پدیدار می‌شود، نه جهانی فی‌نفسه و در خود. به همین سبب در این‌جا رویکرد پدیدارشناسانه، که اساسش بر کارکردهای آگاهی است، به کار گرفته شده؛ تا از طریق آن سازوکار آگاهی و ادراک هنرمند در مواجهه با پدیدارهای زمان و مکان و تأثیر آن در آفرینش او دریافته شود. هم‌زمانی اوقات مختلف در یک تصویر، هم‌زمانی نمایش درون و برون و نبود پرسپکتیو نقطه‌ای، اصلی‌ترین خصیصه‌های زمانی و مکانی بررسی‌شده در این مقاله است. در نهایت، نتیجه‌ای که بنا بر مطالب این پژوهش حاصل گردیده، چنین می‌نماید که ماهیت زمان و مکانِ این تصاویر همیشه آسمانی و مثالی نیست، بلکه گاه بسیار آشنا و این‌جهانی‌اند، و سر‌چشمه آ‌ن‌ها، یکسر در طبیعت و حقیقت آگاهی هنرمند بوده ‌است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسه نگاره«کشته شدن ارجاسب در رویین دژ به دست اسفندیار» با دیگر نگاره های شاهنامه بایسنقری

در میان کتب  مصور فارسی، شاهنامه فردوسی و به‌طور اخص «شاهنامه بایسنقری»، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. ظهور مکتب هرات تیموری در عصر درخشان هنر اسلامی، آن را ملزم به پیروی از ارزش­های اصیل آن دوران نموده است؛ در این نوشتار، نگاره‌ی «کشته شدن ارجاسب در رویین دژ به دست اسفندیار» انتخاب‌شده و نویسنده به روش تحلیل زیبا شناسانه و تطبیق با مبادی حکمت هنر اسلامی به بررسی و تحلیل نگاره مذکور پرداخته و...

full text

پیشه نگاری در هنر ایران (بررسی پیشه های بازنمای یشده در نگاره پادشاهی جمشید از مجموعه شاهنامه بایسنقری)*

مطالعه آثار و دست ساخته های متنوع در ایران، ما را به این نتیجه رهنمون می سازد که بسیاری از حِرف و فنون سنتی ایراناز پیشین های کهن در این سرزمین برخوردار می باشند؛ اما امروزه به دلایل گوناگون کمتر اطلاعاتِ مکتوب و دقیقی از فناوری وشیوه های تولید این محصولات در گذشته در دسترس می باشد؛ به همین دلیل استفاده از اسناد و منابع غیر مستقیم، گاه اطلاعاتمفیدی را در این زمینه به دست م یدهد. در این میان نگارگ...

full text

نگاهی به عناصر تاثیرگذار در شکل گیری نگاره ایرانی مطالعه موردی: نگاره زاری بر مرگ رستم در شاهنامه بایسنقری

در پدیدآیی نگاره‌ها، همانند تمام آثار فرهنگی دیگر، ساخت‌ها، زیرساخت‌ها و روساخت‌های مختلفی دخیل‌اند. از آنجا که این سه اصطلاح برخاسته از ایدئولوژی‌های مدرن هستند، قصد پژوهش‌گران، لزوما ًدرک اینها از طریق رمزگشایی اثر فرهنگی نیست، بلکه نگاهی طبقه‌بندی‌شده‌تر، روشن‌تر و عینی‌تر است. در این نوشته سعی شده تا از طریق مطالعه عوامل ایجادکنندة اثر فرهنگی، پاسخی مقتضی به شرایط دوگانه تقابل فرمی و مضمونی ...

full text

بررسی ریتم در پنج مجلس از نگاره های شاهنامه بایسنقری

هنر سنتی ایران اساساً بازنمود باور به یگانگی پروردگار عالمیان بوده، از پذیرش وحدت الهی سرچشمه می گیرد. آفرینش هنری نزد هنرمند ایرانی، به مثابه عبادتی بود در راستای هماهنگی با خلقت جهان هستی و از این رهاورد، ریتم و هندسه در اندیشه ی معنایی و وجه ساختاری نقاشی، معماری و موسیقی تبدیل به عنصر پایه ای و وجه اشتراک آن ها شد. ریتم همان نظم و هماهنگی هستی است که کثرت را از دل وحدت بیرون می کشد و اساس آف...

بررسی دلایل همبافتی زمان و مکان در شاهنامه

زمان به عنوان یک پدیده، از دغدغه­های همیشگی ذهن بشر بوده است. در همۀ جنبه­های حیات بشری، نمودی از زمان را می­توان مشاهده کرد؛ از جمله در حماسه­ها جلوه­های متنوعی از زمان قابل مشاهده است. حماسه­هایی چون شاهنامه به دلیل دربرداشتن ابعاد مختلف از جمله ابعاد اسطوره­ای، تاریخی، طبیعی و فلسفی نمودگاه جلوه­های مختلفی از زمان است. مطالعه مفهوم زمان در شاهنامه به عنوان اثری که مشحون از تاریخ و باورهای مت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 26

pages  71- 84

publication date 2018-06

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023